شرايط استجابت دعا

1- دعا كننده بايد بر خلاف نظام هستي دعا نكند.آن چيزي را كه عقلاً محال است را از خدا طلب ننمايد.
آن چيزي را كه از اول غير ممكن و محال است را طلب ننمايد كه به اجابت نمي رسد. لذا داعي بايدآگاه باشد و بداندكه چه چيزي را مي خواهد. آيا عقلاً و شرعاً جايز است يا نه؟ اگر جايز است، دست به دعا بردارد و اگر جايز نيست، دنبالش نرود و آن را طلب ننمايد.
***************
2- شخص داعي بايد به عظمت الهي توجه تام داشته باشد، بايد يقين داشته باشد آن خدايي را كه مي خواند، همان است كه حضرت آدم (ع)را از خاك و گل آفريد. يونس را از شكم ماهي نجات داد. بر ابراهيم (ع)آتش نمروديان را گلستان نمود. حضرت موسي (ع)را در دامن دشمنش بزرگ كرده و به پيامبري رساند. حضرت عيسي (ع)را بدون پدر بدنيا آورد و حضرت محمد (ص)را با همان جسم خاكي به آسمانها برد و… .
رسول گرامي اسلام (ص)مي فرمايد:
« اگر خداوند را به حق معرفت مي شناختيد در مقابل دعاهايتان، كوهها را متلاشي مي شد. »
***************
3- ديگر اينكه دعا كننده بايد خير و شر را از هم تشخيص دهد. يعني آنچه را كه طلب ميكند، بداند كه خير است يا شر. اگر خير است آن را طلب كند و اگر شر است رهايش نمايد.
***************
4- دعاكننده بايد به شرعيات خود آگاه و واقف باشد تا در موقع دعا طلبش غير مشروع نباشد، بلكه آنچه را كه مي خواهد همان است كه شرع مقدّس اسلام به آن دستور داده و هيچ منعي را براي آن قرار نداده است.
***************
5- دعا كننده بايد عوامل فساد را از خود دورگرداند و خود را به موجود خوانده شده نزديك نمايد، دستوراتش را انجام دهد، نافرمانيش را ترك كند، بندة‌ مطيع اوگردد. در بجا آوردن اوامرش، آنطور كه خواسته تلاش و كوشش نمايد، از منكرات دوري گزيند و بسوي معروفات روي آورد. چون كه دعاي بدون عمل مانند تير بدون كمان است.
(بخوانيد مرا تا …، ص75)
***************
6- شخص دعا كننده علاوه بر اينكه فسق را از خود دوركند بايد سعي بليغ نمايد كه فسق از جامعه نيز رخت بربندد. بايد در هدايت جامعه نيز بكوشد. چون جامعه اي كه فاسق شود و فسق و فجور در آن جامعه رواج يابد، كارهايي در آن جامعه اتفاق مي افتد كه موجب نزول عذاب الهي مي گردد.
پيامبر گرامي اسلام (ص) مي فرمايد :
« زماني كه امر به معروف و نهي از منكر نشود و نيكان ، از اهل بيتم متابعت نكنند ، خداوند اشرار آن امت را بر آنها مسلط مي گرداند ، بعد از آن هر چقدر نيكان دعا كنند خداوند دعايشان را به اجابت نمي رساند.»
(بخوانيد مرا تا …، ص75)
بهترين امت كساني هستندكه امر به معروف و نهي از منكر كنند و اگر كساني امر به معروف و نهي از منكر نكنند از بدترين امت مي شوند وگرچه به نيكنامي معروف باشند و شب و روز به عبادت الهي بپردازند.
***************
7- در خانه ها بايد احكام الهي حاكم باشد و اهل خانه از نجاسات و منكرات دوري گزينند.
آن چيزيهايي كه خداوند نهي كرده و مورد غضب الهي است را، از خود و خانه دورگردانند. وقتي كه اهل خانه اي از زشتيها و بديها دوري گزينند، شياطين پا را از آن خانه كوتاه ميكنند و خانه محل فرود ملائكه الهي ميگردد، در بركت به آن خانه باز مي شود و دعاي اهل خانه به اجابت مي رسد.
حضرت رسول (ص)در مورد ناپاك بودن خانه مي فرمايد:
« خانه اي كه در آن شراب يا دف يا نرد باشد ملائكه به آن خانه داخل نمي شوند، دعاهاي اهل آن خانه به اجابت نمي رسد و نيز بركت از آن خانه رخت بر مي بندد.»
(بخوانيد مرا تا …، ص79)
***************
8- يكي ديگر ازكسانيكه دعايش به اجابت نمي رسدكسي است كه مطرب باشد، موسيقي بنوازد و به آن گوش دهد و اهل غنا باشد اينها از آلات لهو و لعب است و لهو و لعب انسان را از خدا دور مي گرداند. و انساني كه از خداوند دور شد، يقيناً به شيطان نزديك مي شود ـ وآن كه از خداوند دور شود، خداوند نيزگوش به درخواستهايش نميكند. و براي يك بنده هيچ چيزي بدتر وكشنده تر از اين نيست كه مولا و پروردگارش به درخواست او اعتنايي نكند.
***************
9- ديگر اينكه دعا كننده به پيامبر خود معرفت كامل داشته باشد. از هدف و رسالت اوآگاه گردد. به گفتارش ايمان داشته و عامل به آن باشد.
در روايت آمده است كه روزي عده اي به حضرت عيسي 4شكايت كردندكه دعايشان به اجابت نمي رسد و از آن حضرت خواستندكه برايشان دعا كند. حضرت عيسي 4وضوگرفت، نماز خواند و سپس علت را از خداوند خواست. وحي آمدكه اي عيسي به بنده هايم بگو در حالي مرا مي خوانند كه به تو شك دارند و به نبوت تو ايمان ندارند. اي عيسي اگرآنقدر مرا بخوانند كه گردنشان قطع شود باز دعايشان را اجابت نمي كنم.
***************
10- شخص دعا كننده بايد اهل كار وكوشش باشد، زحمت بكشد، سختيها را به جان بخرد، از تن پروري به دور باشد، تلاش كند، در مشكلات و سنگلاخهاي زندگي بدود، بيفتد و برخيزد و همراه آن دعا نمايد.
***************
11- شخص دعا كننده بايد از نجاسات پاك باشد و ازآنها دوري گزيند. لباس و بدنش مطهر باشد و به دور از هرگونه نجاسات. در هنگام دعا بايد بهترين و پاكترين لباسها را پوشيده و از پوشيدن البسة‌ غصبي كه صاحبش راضي نيست پرهيزكند. خمس مالش را بپردازد. زيرا با پولي كه خمس آن پرداخت نشده، لباسي تهيه نمايد در حكم غصبي است.
***************
12- يكي ديگر ازآدابي كه پيش از دعا بايد آن را انجام داد، دادن صدقه است. صدقه باعث شادي دل مسكين مي شود و رحمت مي آوردكه يكي از آن رحمتها اجابت دعا است.
***************
13- شخص داعي قبل از دعا اقرار به گناه و معصيت خود نمايد و از خداوند طلب بخشش نمايد.
***************
14- شخص داعي بايد به اجابت رسيدن دعايش حسن ظن داشته باشد يعني اطمينان و يقين بدارد كه خواسته اش برآورده مي شود و با اميد دست به دعا بردارد و بداندكه خداوند،كريم، رحيم و بخشنده است. هر وقت به در خانه اش برود و از او حاجتي را طلب نمايد با كمال كريم بودن و رحيم بودن حاجتش را اجابت ميكند. او بخيل نيست. بخشنده است و بخشندگيش بيش از آن است كه در عقلها بگنجد.
***************
15- و ديگر اينكه دعا كننده بايد اصرار بر دعا كند. با يك بار، دو بار دعا كردن نااميد نشود. چرا كه در درگاه ربوبي نااميدي راه ندارد.
***************
16- شخص داعي با حالت تضرع و نياز دعا كند، رقت قلب داشته باشد. دلش را بشكند و با دلي شكسته در خانة‌ الهي را بزند، در آنوقت است كه قلب شكسته ارزش پيدا ميكند. فقط او را ببيند و غير از او را هيچ انگارد و غير از او نجات بخشي را باور نكند.
به عيسي 4وحي شدكه اي عيسي: مرا مانند شخصي كه در حال غرق شدن است و هيچ فريادرسي ندارد، بخوان.
(كليات حديث قدسي، ص201)
***************
17- دعا كننده بايد قبل از اينكه دست به دعا بردارد به حمد و ثناي الهي بپردازد. رحيم و كريم بودنش را يادآور شود. متذكر نعمتهاي الهي و ناسپاسي خود گردد. به تعريف الهي بپردازد و به ناشكري خود. به قادر بودن خداوند اقرار نمايد و به ناتواني خود. به دانا و عالم بودن او اصرار كند و به جاهل و نادان بودن خود. به ستارالعيوب بودن خداوند اقراركند و به معصيت كاري و نافرماني خود و… .
***************
18- از ديگر آداب دعا اين است که دعا در بين اجتماع باشد. خداوند حرف جمع را مي شنود به جمعشان با ديده احترام مي نگرد و به خواسته شان با ديده اجابت. چنان که در روايت آمده: اگر يک جمع چهل نفري با هم دعا کنند، دعايشان به اجابت مي رسد« انشاالله».
***************
19- و ديگر از آداب دعا اين که بايد قبل از دعا و بعد از آن بر پيغمبر و آلش درود و صلوات فرستاد. که بهترين و زيباترين دعا صلوات بر محمد و آلش (ص)است که به اجابت مي رسد. در روايت داريم که قبل و بعد از دعا صلوات بفرستيد، چرا که خداوند دعاي صلوات را اجابت مي کند و از درگاه الهي به دور است که اول و آخر دعايي را بپذيرد ولي وسط آن را قبول نکند.
***************
20- شخص داعي در هنگام دعا صالحين را شفيع خود قرار دهد. مقرباني را واسطه پيشگاه الهي کند و به واسطه آنها طلب حاجت نمايد و چه شفيعاني بهتر از ائمه معصومين عليهم السلام که دعا کننده آنها را واسطه قرار دهد.
***************
21- توجه داشته باشيد که انسان بايد در خواندن دعاها و اذکار و همچنين اعمال متناسب با خواسته خود مداومت و پشتکار زيادي داشته باشد و به هيچ عنوان مايوس نشده و همچنين گرفتار تنبلي و سستي نشود چرا که مداومت يکي از شروط بسيار مهم و اساسي تاثير ادعيه و اذکار مي باشد. در بعضي از روايات وارد شده است که: « مبادا عملي را شروع کني و مداومتت بر آن عمل کمتر از يک سال، طول بکشد.»
خلاصه مطلب اينکه انسان بايد تقوي الهي را کاملاٌ رعايت کند و فقط بر خداوند متعال و اهل بيت 4 تکيه و اميد و توکل داشته باشد و درست و عقلاني عمل کرده و با صبر و استقامت و پشتکار مشغول عمل گردد که انشاءالله در اين صورت و با کمک گرفتن از اين ختوم و اذکار و ادعيه، به حاجت خويش دست خواهد يافت.
***************
22- انجام عمل متناسب با دعا :
انسان بعد از کمک خواستن و استعانت از ذات الهي، براي رسيدن به حاجت خويش بايد متناسب با آن خواسته اي که دارد عمل نمايد. به عنوان مثال کسي که مي خواهد ثروتمند باشد و رزق و روزي او افزايش پيدا کند بايد تحقيق و بررسي کند که چه شغلي را مي تواند انتخاب کند که درآمد خوبي داشته باشد و با مشورت با افراد داراي صلاحيت و مقايسه راهنمائي هاي آنها با يکديگر، و استفاده از عقل خود و توجه به امکانات خويش، شغل مناسبي را انتخاب کند و همچنين راههايي که باعث پر رونق شدن آن شغل مي شود را نيز بررسي کرده و اقدامات لازم را انجام دهد.
***************
* يا کسي که مي خواهد قروض خود را بپردازد بايد براي پرداخت آن برنامه ريزي کرده و با انجام صحيح آن برنامه ريزي، موفق به دادن قروض خود بشود. همچنين نبايد انسان بدون اينکه درآمدي داشته باشد خود را به قرض بيندازد به اين اميد که با خواندن يک دعا موفق به دادن قرض خود خواهد شد!
***************
* کسي که مبتلا به بيماري مي باشد بايد به دکتر مراجعه کند و با استفاده از داروهاي لازم مشغول بر طرف کردن بيماري خود شود و البته بايد تاثير آن داروها را در دست خدا بداند و با اميد به لطف خدا، داروها را مصرف کند و با خواندن ادعيه و اذکار مربوط به شفاي امراض انشاء الله باعث حتمي شدن و تسريع شفاي خود گردد.
***************
کسي که مي خواهد هيچ بلا و گزندي به او نرسد، بايد احتياطهاي لازم و عقلاني را در تمام زواياي زندگي خود رعايت کند و از به مهلکه و خطر انداختن خود، دوري نمايد. در اين صورت با خواندن دعاهايي که در اين مورد مي باشد خداوند او را از بلاها و خطرهاي ناخواسته و غير اختياري حفظ و نگهداري مي نمايد.
***************